Głównym problemem rozbudowanych i starzejących się sieci wodociągowych jest ich awaryjność. Brak wiedzy o niepożądanych zdarzeniach na sieci powoduje straty materialne przedsiębiorstw wodociągowych i uniemożliwia im zapewnienie usług na najwyższym poziomie.

Dlaczego monitoruje się sieć wodociągową?

Odpowiedzią na takie problemy jest monitoring sieci wodociągowych budowany w celu zapewniania zarządcy sieci jak największej ilości informacji określających aktualne parametry sieci wodociągowej, takie jak ciśnienie, przepływ, poziom wypełnienia zbiorników czy jakość wody w sieci. Dzięki funkcjonowaniu monitoringu możliwe jest szybkie podejmowanie działań naprawczych (w przypadku wykrycia awarii) lub korekta jakości wody zarówno pod względem chemicznym jak i fizycznym.

Prawidłowo wdrożony monitoring zapewnia możliwość reagowania na przypadki niedostatecznego ciśnienia lub niskiej jakości wody podnosząc niezawodność dostaw wody do odbiorców.

Dzięki zastosowaniu pomiaru strefowego oraz opomiarowaniu kluczowych komponentów sieci możliwe jest wykrywanie spadków ciśnienia w badanym segmencie sieci. Pozwala to na szybkie wykrywanie usterek czy uszkodzeń sieci magistralnych i rozdzielczych i w efekcie ułatwia przeprowadzenie ich napraw i przyczynia się do ograniczenia strat wody. Szczególnie widoczne jest to w analizie obserwacji przepływów w godzinach nocnych. Wyniki te można wprost wykorzystać do szacowania wielkości strat wody.

Co daje monitoring sieci?

System monitoringu sieci wodociągowych pozwala między innymi na:

• • dostarczenie precyzyjnych informacji o parametrach sieci wodociągowej,

• • szybkie reagowanie w przypadku awarii sieci,

• • badanie w czasie rzeczywistym działania sieci wodociągowej,

• • wykrywanie nieuczciwych odbiorców,

• • optymalizację kosztów obsługi sieci wodociągowej,

• • tworzenie ciągów kalibracyjnych do modeli matematycznych,

• • zbieranie danych będących podstawą bilansowania stref.

Jak wdrożyć monitoring sieci?

Budowa systemu monitoringu jest wieloetapowym procesem, do którego prowadzi szereg zadań organizacyjnych i inwestycyjnych.

Pierwszym etapem jest dokonanie podziału sieci na mniejsze obszary nazywane strefami kontroli. Ich powstanie wymaga zaprojektowania punktów pomiaru przepływu lub oddzielenia poszczególnych fragmentów sieci poprzez zamknięcie zasuw sieciowych. Etap ten jest zwykle wykonywany z wykorzystaniem systemów informacji przestrzennej.

W drugim etapie wykonywane są punkty pomiarowe w wyznaczonych lokalizacjach. Zabudowa przepływomierzy wraz z towarzyszącymi im czujnikami ciśnienia pozwala na wprowadzenie do infrastruktury sensorów zbierających rzeczywiste dane o kierunkach przepływu, jego natężeniu oraz pozwala skorelować to z ciśnieniem panującym w wybranych punktach. W trakcie etapu wykonawczego elementy pomiarowe montowane są również czujniki poziomu na zbiornikach wody a czasem także dokonuje się montażu opomiarowania u kluczowych klientów mających największy wpływ na pracę sieci.

Etap trzeci to konfiguracja systemu i przygotowanie wizualizacji zbieranych parametrów w systemach zarządzania takich jak GIS czy SCADA. Na tym etapie projektowane są kluczowe raporty oraz wizualizacje w postaci tabel i wykresów dostosowanych do potrzeb użytkowników.

Etap czwarty to codzienna eksploatacja i reagowanie na sygnały świadczące o niepożądanych zjawiskach na sieci. To także czas czerpania zysków z wprowadzonych rozwiązań w postaci oszczędności czasu i zmniejszenia poziomu niepewności wynikającej z niedostatecznej liczby danych o funkcjonowania sieci.

Mam już system zbierania danych. I co dalej?

Dane pochodzące z rozproszonej sieci sensorów stanowią potężne źródło danych, które może zostać wykorzystane w wielu obszarach zarządzania przedsiębiorstwem.

Głównych obszarów wymaganym nowymi przepisami dyrektywy ws. wody pitnej jest określenie poziomu strat wody w sieci wodociągowej. Obliczenie bilansu wody w strefach jest potężnym narzędziem umożliwiającym odpowiednią reakcją w przypadku wystąpienia niepożądanych zjawisk (takich jak awarie), ale także, dzięki integracji systemów, daje możliwości analizowania wolumenu wody dostarczanej do poszczególnych obszarów sieci w stosunku do wody sprzedawanej odbiorcom końcowym. Korelacja tych danych to znakomite narzędzie planowania strategicznego zarówno w zakresie rozwoju sieci jak i odpowiedniej gospodarki wodomierzowej.